30 Μαρ 2013

Χημικές ουσίες και ορμονικές διαταραχές

Η καταγεγραμμένη σε πολλές χιλιάδες μελέτες αύξηση των ορμονικών διαταραχών στον άνθρωπο την τελευταία 20ετία έχει αποδοθεί μεταξύ άλλων και στον πολλαπλασιασμό των χημικών ουσιών που λειτουργούν ως "ενδοκρινικοί διαταράκτες" (endocrine disruptors).
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα των μελετών, η εκτελεστική διευθύντρια της ΕΕΑ (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος), Jacqueline McGlade, τόνισε : "η επιστημονική έρευνα που συγκεντρώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες μας δείχνει ότι οι ενδοκρινικοί διαταράκτες είναι υπαρκτό πρόβλημα, με σοβαρές επιπτώσεις στην άγρια ζωή και πιθανότατα στους ανθρώπους. Θα ήταν συνετό να λάβουμε προληπτικά μέτρα για πολλά από αυτά τα χημικά μέχρι να κατανοήσουμε πλήρως τις επιπτώσεις τους".
Παράλληλα η κ. McGlade απηύθυνε έκκληση στους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ό,τι αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες χημικών.
Ειδικότερα έκρουσε των κώδωνα του κινδύνου για τους φθαλικούς εστέρες, που βρίσκονται στα φυτοφάρμακα, τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια που χρησιμοποιούνται στα πλαστικά, ακόμα και στα μπιμπερό, τα paraben που χρησιμοποιούνται στα αντηλιακά και άλλα χημικά που χρησιμοποιούνται στα αντισυλληπτικά χάπια.
Παράλληλα, στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψηφίστηκε πρόσφατα, έκθεση της ευρωβουλευτού Åsa Westlund που απαιτεί, ακριβώς, μέτρα μείωσης του βαθμού στον οποίο είναι εκτεθειμένοι σε τέτοια χημικά οι Ευρωπαίοι.
"Στόχος της έκθεσης είναι να δούμε ακριβώς πως θα πορευθούμε στο θέμα των χημικών που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές στον άνθρωπο. Εκείνο που θέλω να είναι ξεκάθαρο είναι ότι έχει έρθει η ώρα για πολιτική παρέμβαση γιατί ακόμα και αν δεν έχουμε όλες τις απαντήσει, γνωρίζουμε ήδη αρκετά για να επιβάλλουμε περιορισμούς στη χρήση των χημικών αυτών", δήλωσε η κ. Westlund.
Βασικό αίτημα που διατυπώνεται στην έκθεση είναι η προστασία ιδίως των παιδιών, των νέων και των εγκύων, μεταξύ άλλων με περιορισμό της χρήσης τέτοιων ουσιών σε παιχνίδια, ρούχα και παιχνίδια, καθώς και στην κατασκευή και τον εξοπλισμό κτιρίων, κυρίως δε σχολείων.
Επιπλέον, ζητά να υπάρξει ειδική πρόνοια για τις ουσίες αυτές στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα χημικά.

Πηγή : http://www.econews.gr

21 Μαρ 2013

Διάσημο πείραμα Κβαντομηχανικής γίνεται πραγματικότητα

Αμερικανοί φυσικοί κατάφεραν για πρώτη φορά να υλοποιήσουν ένα διάσημο θεωρητικό πείραμα που είχε περιγράψει πριν από μισό αιώνα ο νομπελίστας Ρίτσαρντ Φέινμαν, προκειμένου να αποδείξει ότι τα ηλεκτρόνια συμπεριφέρονται ταυτόχρονα ως σωματίδια και ως κύμα.
Η νέα μελέτη δεν φέρνει μεγάλες ανατροπές στους νόμους της κβαντομηχανικής. Επιβεβαιώνει όμως τις προβλέψεις του διάσημου Αμερικανού νομπελίστα για ένα πείραμα που ήταν τότε τεχνικά δύσκολο να υλοποιηθεί.

Η διττή φύση του ηλεκτρονίου, ως σωματιδίου και ως κύματος, έχει επιβεβαιωθεί πολλές φορές μέχρι σήμερα, όμως κανένα από τα πειράματα αυτά δεν είχε αναπαράγει τη μεθοδολογία που είχε προτείνει το 1975 ο Φέινμαν στον Τόμο ΙΙΙ των Διαλέξεων στη Φυσική.
Η πειραματική διάταξη είναι φαινομενικά απλή: μια πηγή εκτοξεύει ηλεκτρόνια και τα στέλνει σε ένα τείχος, πάνω στο οποίο υπάρχουν δύο παράλληλες σχισμές που ανοιγοκλείνουν. Όσα ηλεκτρόνια καταφέρνουν να περάσουν από τις σχισμές καταγράφονται από έναν ανιχνευτή στην άλλη πλευρά του τείχους.
Ο Φέινμαν προέβλεψε ότι όταν είναι ανοιχτή μόνο μία σχισμή, το ηλεκτρόνιο θα συμπεριφέρεται ως σωματίδιο, θα περνά δηλαδή από το άνοιγμα όπως θα περνούσε ένα μικροσκοπικό μπαλάκι.
Όταν όμως είναι ανοιχτές και οι δύο σχισμές, το ηλεκτρόνιο αλλάζει συμπεριφορά. Αντί να περάσει μόνο από τη μία σχισμή, όπως θα περίμενε κανείς από ένα σωματίδιο, αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι να εμφανίζονται κύματα, σαν ρυτιδώσεις στην επιφάνεια μιας λιμνούλας, τα οποία πηγάζουν από τις δύο σχισμές και κινούνται πίσω από το τείχος.
Στα σημεία όπου συναντώνται, τα κύματα συμβάλλουν και δημιουργούν ένα χαρακτηριστικό μοτίβο σκοτεινών και φωτεινών περιοχών πάνω στον ανιχνευτή.
Η μεθοδολογία του Φέινμαν απαιτεί από την πηγή να εκτοξεύει τα ηλεκτρόνια ένα-ένα, ενώ οι σχισμές στο τείχος πρέπει να μπορούν να κλείνουν κατά βούληση και όχι αυτόματα.
Αυτές τις απαιτήσεις κατάφερε για πρώτη φορά να ικανοποιήσει η ομάδα του Χέρμαν Μπατέλαν στο Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα.
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε ένα "κανόνι" που εκτοξεύει μεμονωμένα ηλεκτρόνια και το έστρεψε σε ένα διάφραγμα από πυρίτιο και χρυσό, πάνω στο οποίο υπήρχαν δύο σχισμές διαμέτρου μόλις 62nm (δισεκατομμυριοστών του μέτρου). Οι σχισμές αυτές μπορούσαν να κλείνουν με πορτάκια που ανοιγόκλειναν κατά βούληση με έναν πιεζοηλεκτρικό μηχανισμό.
Αν και το πείραμα ακούγεται απλό, οι ερευνητές χρειάστηκαν τρία χρόνια για να ετοιμάζουν την πειραματική διάταξη, η οποία έδωσε φυσικά τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ακριβώς 25 χρόνια μετά το θάνατο του Φέινμαν το 1988, η σύγχρονη τεχνολογία αποδεικνύει στην πράξη ότι ο μεγάλος θεωρητικός φυσικός είχε δίκιο.

Πηγή : in.gr

Ολόκληρο το άρθρο στο New Journal of Physics

18 Μαρ 2013

Σαρακοστή : Γιατί ο χαλβάς είναι ωφέλιμο και θρεπτικό γλυκό

Ο χαλβάς είναι  πολύ αγαπητός στον Ελληνικό πληθυσμό για την ιδιαίτερα γλυκιά του γεύση. Συναντάται σε πολλές εθνικές κουζίνες από τα Βαλκάνια μέχρι την Ινδία και την Αφρική. Την πρώτη θέση των προτιμήσεων μας κατέχει ο χαλβάς με ταχίνι. Είναι μια συνηθισμένη, εύκολη και ευχάριστη επιλογή για γλυκό κατά τη διάρκεια της νηστείας. Ένα σημείο όμως που δεν έχει τονιστεί όσο πρέπει, είναι ότι ο χαλβάς εκτός από την ωραία γεύση που αφήνει στον ουρανίσκο, εφοδιάζει τον οργανισμό με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. 
Η Ιστορία του χαλβά
Από την ετυμολογία της λέξης χαλβάς διαφαίνεται ότι η καταγωγή του γλυκού είναι τούρκικη. Χελβάς στα τούρκικα σημαίνει γλυκό. Ο χαλβάς φαίνεται να είναι το αρχαιότερο γλυκό της τουρκικής κουζίνας. Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι το έδεσμα έγινε γνωστό στην  Ινδία από τους Μογγόλους τον 16ο αιώνα. Άλλοι ιστορικοί μελετητές θεωρούν ότι το γλυκό έγινε γνωστό στις αραβικές χώρες από Τούρκους μετανάστες μόλις πριν από εκατό χρόνια.    
Είδη χαλβά
Ο χαλβάς παρασκευάζεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και με διαφορετικά συστατικά. Ιδιαίτερα γνωστός είναι ο χαλβάς που παρασκευάζεται με σιμιγδάλι, ζάχαρη και ελαιόλαδο. Επίσης δημοφιλής είναι και ο χαλβάς Φαρσάλων που φτιάχνεται με ρυζάλευρο και καμένη  ζάχαρη. Σε ορισμένες περιοχές της Νότιας Ελλάδας και σε πολλά νησιά του Αιγαίου εμφανίζονται τουλάχιστον πέντε με έξι παραλλαγές του χαλβά (όχι ιδιαίτερα γνωστές) που έχουν σαν κύριο συστατικό το τυρί.
Όμως, ο πιο γνωστός  και αγαπητός χαλβάς στους Έλληνες είναι ο Μακεδονικός χαλβάς. Παρασκευάζεται με ταχίνι (αλεσμένο σουσάμι) και ζάχαρη, ενώ συχνή είναι και η προσθήκη ξηρών καρπών ή σοκολάτας.
Θρεπτικά Συστατικά
Ο χαλβάς είναι πλούσιος σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη Ε, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, σελήνιο και αντιοξειδωτικές ουσίες. Όσον αφορά τη θερμιδική αξία του γλυκού, ο συνδυασμός των συστατικών του (σουσαμιού και σακχάρων) του προσδίδουν υψηλό ενεργειακό περιεχόμενο.
Το γεγονός ότι ο χαλβάς αποτελείται κατά 60% από ταχίνι, έχει ως αποτέλεσμα  οι ευεργετικές ιδιότητες του σπόρου να μεταφέρονται και στο γλυκό.
Οι σπόροι του σουσαμιού αποτελούσαν τροφή για τους αρχαίους Έλληνες καθώς επίσης και για άλλους λαούς της Μεσογείου. Το σουσάμι είναι τρόφιμο με υψηλής βιολογικής αξίας φυτική πρωτεΐνη. Είναι πλούσιο σε αμινοξέα όπως η μεθειονίνη, η τρυπτοφάνη, η λευκίνη και η αργινίνη, ενώ είναι σχετικά φτωχή η περιεκτικότητά του σε λυσίνη. Έτσι όταν το σουσάμι και κατ’ επέκταση ο χαλβάς καταναλωθεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως οι ξηροί καρποί και τα όσπρια, η πρωτεΐνη που προκύπτει είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας καθώς προσεγγίζει τη βιολογική αξία των ζωικών πρωτεϊνών.  Άρα ο χαλβάς είτε με τη προσθήκη ξηρών καρπών είτε μαζί με όσπρια αποτελεί μια  καλή πηγή πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας για άτομα τα οποία είναι φυτοφάγοι ή βρίσκονται σε κατάσταση νηστείας.
Η περιεκτικότητα του χαλβά σε λιπαρά οξέα είναι παρόμοια με του ταχινιού. Η μεγαλύτερη περιεκτικότητα θρεπτικών συστατικών στο ταχίνι είναι των λιπαρών οξέων. Στην πλειονότητά τους  είναι μονοακόρεστα και πολυακόρεστα. Η συγκέντρωση των κορεσμένων λιπαρών οξέων  είναι μικρή. Η λήψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων θεωρείται αναγκαία από τον ανθρώπινο οργανισμό καθώς αυτός δεν μπορεί να τα συνθέσει. Για αυτούς τους λόγους ο χαλβάς αποτελεί μια ιδιαίτερα θρεπτική τροφή.
Δυο τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι το σουσάμι λόγω της μεγάλης του περιεκτικότητας σε βιταμίνη Ε και της δράσης των λιγνανών του (της σησαμινόλης και της σησαμίνης,  συστατικά του σουσαμιού με αντιοξειδωτικές ιδιότητες) εμφανίζει σημαντικές αντιγηραντικές και αντιυπερτασικές ιδιότητες.
Επιστημονικώς αποδεδειγμένα το σουσάμι βοηθά στην πρόληψη της υπερχοληστερολαιμίας, στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, στην πρόληψη του καταρράκτη και στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Επιπλέον σημαντική κρίνεται η συμβολή του χαλβά στην αντιμετώπιση της αθηρωμάτωσης και στην έρρυθμη λειτουργία του ήπατος.  
Εν κατακλείδι, ο χαλβάς βάσει των ιδιοτήτων του μπορεί να αποτελέσει τροφή πολύ ωφέλιμη για τον οργανισμό. Είναι πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, αμινοξέα, βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες. Το μόνο που πρέπει να προσέξουμε είναι η υψηλή του θερμιδική αξία καθώς η υπερβολική κατανάλωση του μπορεί να μας οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση της ημερήσιας ενεργειακής μας πρόσληψης, με αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους (100 g προιόντος αποδίδουν γύρω στις 540 Kcal).

Πηγή : http://www.mednutrition.gr

16 Μαρ 2013

Το πολυμήχανο γραφένιο υπόσχεται φθηνή, εύκολη αφαλάτωση


Η Lockheed Martin, μια εταιρεία περισσότερο γνωστή για τα μαχητικά αεροπλάνα και τους πυραύλους που παράγει, υποστηρίζει τώρα ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει το θαυματουργό υλικό γραφένιο για να μειώσει το κόστος και να αυξήσει την παραγωγή στις μονάδες αφαλάτωσης θαλασσινού νερού.
Η αφαλάτωση είναι σήμερα μια ακριβή και ενεργοβόρος διαδικασία που βασίζεται στην αρχή της αντίστροφης ώσμωσης : το θαλασσινό νερό διοχετεύεται υπό μεγάλη πίεση σε φίλτρα με μικροσκοπικούς πόρους, οι οποίοι αφήνουν το νερό να περάσει αλλά συγκρατούν τα ιόντα των αλάτων.
Η διαδικασία θα μπορούσε να γίνει πιο αποδοτική με τη χρήση του γραφενίου, ατόμων άνθρακα που διατάσσονται όλα στο ίδιο επίπεδο και σχηματίζουν έτσι ένα υπέρλεπτο, υπερανθεκτικό φύλλο.
Η Lockheed Martin υπολογίζει ότι η ενέργεια και η πίεση που απαιτείται προκειμένου να περάσουν τα άτομα νερού από τα φίλτρα αφαλάτωσης θα ήταν 100 φορές μικρότερη αν τα φίλτρα ήταν μεμβράνες γραφενίου με τρύπες διαμέτρου 1nm (νανόμετρο : εκατομμυριοστό του χιλιοστού).
Το γραφένιο "είναι 500 φορές πιο λεπτό από τα καλύτερα φίλτρα που κυκλοφορούν στη σημερινή αγορά. Είναι επίσης πιο γερό από το ατσάλι" επισήμανε στο Reuters ο Τζον Στέτσον, μηχανικός της Lockheed Martin.
Η εταιρεία θα έχει πρέπει πάντως να ξεπεράσει αρκετές τεχνικές προκλήσεις: το γραφένιο είναι σήμερα απαγορευτικά ακριβό για εμπορική χρήση, παράγεται σε μικρές μόνο ποσότητες, και επιπλέον η τεχνική που απαιτείται για τη δημιουργία των μικροσκοπικών οπών δεν έχει ακόμα τελειοποιηθεί.
Το πρωτότυπο ενός φίλτρου γραφενίου, το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στις σημερινές εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, αναμένεται να είναι έτοιμο στα τέλη του χρόνου, ενώ η νέα τεχνολογία θα μπορούσε να είναι έτοιμη για εμπορική αξιοποίηση το 2014-2015.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 780 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν σήμερα να μην έχουν πρόσβαση σε καθαρό, πόσιμο νερό.

Πηγή : in.gr

Ένα άλλο άρθρο για το γραφένιο


14 Μαρ 2013

Ενέργεια στο βυθό : φυσικό αέριο από "πάγο" μεθανίου

Η Ιαπωνία ανακοίνωσε ότι έγινε η πρώτη χώρα του κόσμου που απομονώνει φυσικό αέριο από υδρίτη μεθανίου, ενός υλικού στο θαλάσσιο πυθμένα που μοιάζει με πάγο αλλά είναι στην πραγματικότητα εύφλεκτο, και αναμένεται να αποτελέσει σημαντική πηγή υδρογονανθράκων στο μέλλον.
Οι υδρίτες μεθανίου είναι στερεά υλικά που σχηματίζονται από μόρια μεθανίου τα οποία "πακετάρονται" ανάμεσα σε μόρια νερού. Η υπόλευκη, συμπυκνωμένη ουσία καίγεται με μια κοκκινωπή φλόγα αφήνοντας πίσω της μόνο νερό.
Οι επιστήμονες πίστευαν κάποτε ότι οι υδρίτες υπάρχουν μόνο στις παγωμένες συνθήκες του εξώτερου Ηλιακού Συστήματος. Σήμερα όμως γνωρίζουν ότι μεγάλες αποθέσεις υπάρχουν σε πολλά σημεία του θαλάσσιου πυθμένα, ακόμα και στην περιοχή του Αιγαίου.
Το Τόκιο εκτιμά ότι τα αποθέματα που εντοπίστηκαν ανατολικά του νησιού Σικόκου αντιστοιχούν σε 1,1 τρισεκατομμύριο κυβικά μέτρα αέριου μεθανίου, ποσότητα αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες της χώρας σε αέριο για 11 χρόνια.
Περίπου 50 χιλιόμετρα από ακτές του Σικόκου, κοινοπραξία πετρελαϊκών εταιρειών ανακοίνωσε ότι κατάφερε να ανακτήσει μεθάνιο από αποθέσεις υδρίτη σε βάθος ενός χιλιομέτρου.
"Είναι το πρώτο πείραμα του κόσμου που παράγει αέριο από υδρίτη του μεθανίου" δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο εκπρόσωπος του ιαπωνικού υπουργείου Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.
"Σκοπεύουμε να έχουμε αναπτύξει τεχνολογίες για την πρακτική αξιοποίηση των ιδρυτών μεθανίου μέχρι το οικονομικό έτος 2018" πρόσθεσε.
Επικεφαλής της κοινοπραξίας είναι η κρατική Japan Oil, Gas and Metals National Corporation.
Η Ιαπωνία θεωρείται φτωχή σε φυσικούς πόρους. Έπειτα από το πυρηνικό δυστύχημα της Φουκουσίμα το 2011, το οποίο οδήγησε στο κλείσιμο των 48 από τους συνολικά 50 αντιδραστήρες, η χώρα έχει αναγκαστεί να αυξήσει τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.

Πηγή : in.gr

8 Μαρ 2013

"Φαρμακαποθήκη" σε δέρμα βατράχου

Tην εκπληκτική φαρμακευτική δράση του δέρματος ενός μικρού και ιδιαιτέρως άσχημου βατράχου ανακάλυψαν Aμερικανοί επιστήμονες. Tα τελευταία 40 χρόνια, ο Tζον Nτάλι του Eθνικού Iνστιτούτου Yγείας στο Mέριλαντ των HΠA με την ερευνητική του ομάδα εντόπισαν 500 διαφορετικές νέες χημικές ουσίες στο δέρμα του αμφίβιου. Πρόκειται, πραγματικά, για ένα χημικό οπλοστάσιο που τα βατράχια χρησιμοποιούν για να προστατευτούν από τους θύτες τους και τις βακτηριακές λοιμώξεις του δέρματός τους.
O Nτάλι και οι συνάδελφοί του βρήκαν ότι τα 500 αλκαλοειδή που εντόπισαν στο δέρμα του αμφίβιου υπήρχαν εξαιτίας της δίαιτας του, δηλαδή, την κατανάλωση μυρμηγκιών, σκαθαριών και σαραντοποδαρουσών. Η ομάδα του Nτάλι σε συνεργασία με τον Mπεν Σμιθ από το πανεπιστήμιο της Aδελαΐδας, απέδειξε ότι οι δηλητηριώδεις βάτραχοι της Aυστραλίας είναι διαφορετικοί από τους... συγγενείς τους. Tα αμφίβια του γένους ψευδοφρύνες (Pseudophryne), που ζουν αποκλειστικά στην Aυστραλία, διαθέτουν αλκαλοειδή που δεν έχουν ανιχνευθεί σε άλλους βατράχους. O βάτραχος Pseudophryne corroboree είναι έντονα κίτρινος και μαύρος, δείχνοντας με τα έντονα χρώματά του ότι είναι τοξικός. H ομάδα ανακάλυψε ότι όταν οι βάτραχοι αυτοί εκτραφούν χωρίς αλκαλοειδή στο δέρμα του εντοπίζονται οι ψευδοφρυναμίνες, τυπικό χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης ομάδας.
Oι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι παρασκευάζουν αλκαλοειδή και δεν τα λαμβάνουν από τα έντομα που τρώνε. O Nτάλι ανακάλυψε τις βατραχοτοξίνες, που ενεργοποιούν πρωτεΐνες των κυτταρικών τοιχωμάτων που είναι γνωστές ως δίαυλοι ιόντων νατρίου. Αυτές εμπλέκονται σε ευρύ φάσμα βιολογικών ενεργειών και οι ερευνητές ακόμα χρησιμοποιούν τα αλκαλοειδή των βατραχοτοξινών για να ερευνήσουν ποιο ρόλο διαδραματίζουν στη μεταβίβαση των νευρικών σημάτων, τη σύσπαση των μυών και την καρδιακή λειτουργία.
Tα φυσικά χημικά του εγκεφάλου, η νικοτίνη των τσιγάρων και άλλα φάρμακα και ναρκωτικά προσαρμόζονται πάνω στους υποδοχείς με αποτέλεσμα να δρουν ως διαμεσολαβητές της αίσθησης πόνου και ευεξίας. H επιβατιδίνη, ένα αλκαλοειδές που απομόνωσε η ομάδα του Nτάλι στον βάτραχο του Iσημερινού, ενεργοποιεί ορισμένους υποδοχείς νικοτίνης και η αναλγητική του δράση είναι 200 φορές ισχυρότερη από αυτήν της μορφίνης. Ήδη οι φαρμακοβιομηχανίες ψάχνουν τρόπους για να παρασκευάσουν μια εκδοχή της επιβατιδίνης, που δεν θα είναι τοξική.