Αναβολικά

Καθώς πλησιάζουμε για άλλη μια φορά σε Ολυμπιακούς Αγώνες, ας θυμηθούμε και τη σκοτεινή πλευρά τους, τα αναβολικά, με δύο από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπους τους ...

Ερυθροποιητίνη

Τον Αύγουστο του 2008 η Αθανασία Τσουμελέκα βρέθηκε θετική στην ουσία ερυθροποιητίνη σε δείγμα που είχε δώσει. Η Ελληνίδα αθλήτρια έβαλε τέλος στην καριέρα της αρνούμενη πως έπαιρνε απαγορευμένες ουσίες.

Τι είναι όμως και πώς λειτουργεί η EPO (ερυθροποιητίνη) ;

Η ερυθροποιητίνη παράγεται από τα νεφρά για να ρυθμίσει την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Το 1987 η ανασυνδυασμένη EPO έγινε διαθέσιμη στην Ευρώπη, ενώ έως το 1990 (1987-1990) ένας αριθμός θανάτων Ολλανδών και Βέλγων ποδηλατών συνδέθηκε με τη χρήση της. Έτσι το 1990 η Δ.Ο.Ε απαγόρευσε τη χρήση της. Υπήρξαν περιπτώσεις χρυσών Ολυμπιονικών που βρέθηκαν θετικοί και τιμωρήθηκαν.

Μηχανισμός δράσης

Η μειωμένη παροχή οξυγόνου και / ή η αναιμία διεγείρει την παραγωγή ερυθροποιητίνης, που διαδοχικά διεγείρει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αυτό οδηγεί σε μια αύξηση της μάζας των ερυθροκυττάρων, σε αύξηση της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη. Γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να προκαλείται βελτίωση της ικανότητας μεταφοράς οξυγόνου και αύξηση της αντοχής. Παρόμοιο αποτέλεσμα επιτυγχάνεται μέσω προπόνησης σε υψόμετρο και μετάγγισης αίματος. Η ανθρώπινη ανασυνδυασμένη ερυθροποιητίνη (r–HuEPO) χρησιμοποιήθηκε από μερικούς αθλητές, ιδιαίτερα σε αθλήματα αντοχής για να αυξήσουν τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης τους.

Λόγοι χρησιμοποίησης της Ερυθροποιητίνης από τους αθλητές

Η ερυθροποιητίνη χρησιμοποιείται κακώς από τους αθλητές, για να επιφέρει αποτελέσματα παρόμοια με αυτά του ντόπινγκ αίματος. Αθλητές αντοχής, όπως μαραθωνοδρόμοι και ποδηλάτες κάνουν παράνομη χρήση της, με αποτέλεσμα να εμπλουτίζεται το αίμα σε οξυγόνο. Η EPO παρέχει τα οφέλη του ντόπινγκ αίματος, χωρίς τους κινδύνους που εμπεριέχει μια μετάγγιση αίματος.

Παρενέργειες

Παρενέργειες που σχετίζονται με την χρήση ερυθροποιητίνης είναι ο πονοκέφαλος, η υπέρταση και η αποπληξία. Ακόμη μπορεί να υπερφορτώσει την καρδιακή λειτουργία και να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων αίματος, απλασία ερυθρών αιμοσφαιρίων (ανάπτυξη αντισωμάτων), εμφράγματος, καρδιακής ανακοπής και θανάτου.

 Μεθυλτριενολόνη

Κατά την περίοδο της προετοιμασίας των αθλητών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008, ξέσπασε ένα μεγάλο σκάνδαλο για χρήση αναβολικών από Έλληνες αθλητές. Το σκάνδαλο πήρε μεγάλες διαστάσεις καθώς σχεδόν όλη η Ολυμπιακή ομάδα της άρσης βαρών, καθώς και πρωταθλητές διάφορων άλλων αγωνισμάτων βρέθηκαν να έχουν χρησιμοποιήσει την απαγορευμένη ουσία, μεθυλτριενολόνη ή Μ3. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ουσίας αυτής και ποια τα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση της;

Τι είναι η μεθυλτριενολόνη (Μ3) ;

Η πλήρης ονομασία της είναι 17β-hydroxy-17α-methylestra-4,9,11-trien-3-one και ο χημικός της τύπος C₁₉H₂₄O₂. Πρόκειται για ουσία που αναφέρεται στη λίστα της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Αντιντόπινγκ (WADA), στην κατηγορία των “Αναβολικών Ανδρογόνων Στεροειδών” ουσιών. 

Η μεθυλτριενολόνη είναι ένα πολύ ισχυρό, ιδιαίτερα τοξικό, στεροειδές αναβολικό. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η δράση της, με επίσημες μετρήσεις, είναι 120 φορές ισχυρότερη από αυτήν της τεστοστερόνης, ενώ είναι ασύγκριτα πιο τοξική. Η ουσία έχει αναπτύχθηκε με σκοπό την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη, ενώ δεν είναι η πρώτη φορά που εμπλέκεται σε υποθέσεις ντόπινγκ. Αν και αρχικά χρησιμοποιήθηκε για το ντοπάρισμα αλόγων, σύντομα εγκαταλείφθηκε εξαιτίας της τοξικής της δράσης στο ήπαρ, αφού προκαλούσε ακόμη και το θάνατο των ζώων. Η δράση της περιλαμβάνει αύξηση της μυϊκής μάζας και αυξημένη καύση του σωματικού λίπους, που έχουν ως αποτέλεσμα τη γιγάντωση παραγωγής ενέργειας στον οργανισμό, η οποία οδηγεί πρακτικά σε σημαντική αύξηση της δύναμης και της αντοχής των αθλητών. Τα πρακτικά πλεονεκτήματά της, που εκμηδενίζονται μπροστά στα τεράστια προβλήματα που δημιουργεί στην υγεία, είναι ότι δεν ανιχνεύεται εύκολα παρά μόνο από τα εργαστήρια της ΔΟΕ στην Κολωνία (αφού πιθανότατα η αρχική ουσία έχει ελαφρά τροποποιηθεί), ότι δεν προκαλεί αλλαγή των εξωτερικών χαρακτηριστικών των αθλητών και ότι εξαφανίζεται σύντομα από τα ούρα, ενώ η δράση της έχει μεγαλύτερη διάρκεια.

Ποιες είναι οι παρενέργειες της μεθυλτριενολόνης ;

Οι παρενέργειες του φαρμάκου είναι πολλές και σημαντικές: υψηλότατη τοξική δράση στο ήπαρ που μπορεί να φτάσει μέχρι την καταστροφή του ή την ανάπτυξη καρκίνου, αύξηση ηπατικών ενζύμων, έμφραγμα του μυοκαρδίου, ίκτερος, ανάπτυξη ανδρικών χαρακτηριστικών στις γυναίκες, μείωση σεξουαλικής διάθεσης, απλές βλάβες έως και ανάπτυξη καρκίνου στον προστάτη στους άνδρες, ενώ έχουν αναφερθεί μέχρι και θάνατοι σε άτομα που τη χρησιμοποίησαν.

Είναι αναβολικό που δίνεται πριν τον αγώνα ;

Η Μ3 δεν είναι διεγερτική ουσία που δίνεται λίγο πριν τον αγώνα, αλλά χορηγείται σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση. Η ουσία τις πρώτες ώρες είναι δυνατόν να ανιχνευθεί, ενώ σταδιακά, ανάλογα με τους χρόνους διάσπασής της από το ήπαρ, εξαφανίζεται από τα ούρα και πολύ σύντομα μετά τη λήψη της δεν μπορεί να μετρηθεί. Στη μαύρη αγορά η ουσία κυκλοφορεί συνήθως σε υγρή (ελαιώδη) μορφή και χορηγείται με ενδομυική ένεση, ενώ στη μορφή των χαπιών, επειδή απαιτεί πρόσθετη χημική επεξεργασία, είναι πιο επικίνδυνη και βλαπτική για τους αθλητές.

Πηγή :  Wikipedia