6 Αυγ 2014

Η χημεία του παντζαριού

Το παντζάρι (Beta vulgaris) ή αλλιώς κοκκινογούλι είναι βολβοειδές λαχανικό και αναπτύσσεται μέσα στο χώμα. Θεωρείται υπερφάρμακο λόγω των πολλών και θρεπτικών συστατικών, βοηθώντας μας έτσι να αντιμετωπίσουν αρκετές ασθένειες χωρίς να καταφύγουμε σε φάρμακα. 
Το παντζάρι, περιέχει σε μεγάλη ποσότητα κάλιο, φώσφορο, ασβέστιο, θείο, ιώδιο, σίδηρο, χαλκό, αλλά και ίχνη από σπάνια μέταλλα. Παράλληλα περιέχει βιταμίνες Β1 και Β2 και φυσικά υδατάνθρακες, ίνες, αλλά και πρωτεΐνες.  
Οι Ρωμαίοι είναι εκείνοι που φρόντισαν για την συστηματική καλλιέργεια του στην Νότια Ευρώπη. Στην αρχαιότητα οι βολβοί του άγριου παντζαριού χρησιμοποιούνταν ως φάρμακο σε περιπτώσεις πονοκεφάλων και οδοντόπονων. Ο Γαληνός και ο Διοσκουρίδης πίστευαν ότι είχε μια ισχυρή αιμοποιητική δύναμη, κάτι που και σήμερα έχει αποδειχθεί. Γι αυτό συστήνεται στα παιδιά που έχουν αναιμία να πίνουν χυμό παντζαριού.
Οι βολβοί του παντζαριού περιέχουν μια χρωστική που ονομάζεται βήτα-κυανίνη. Σε αυτή οφείλουν το χαρακτηριστικό τους χρώμα. Η βήτα-κυανίνη παρέχει ισχυρή προστατευτική δράση έναντι διαφόρων εκφυλιστικών καταστάσεων και βοηθάει στην αντιμετώπιση γνωστικών ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και η γεροντική άνοια.
Οι ίνες που μας προμηθεύουν έχουν δείξει ότι υποστηρίζουν την εντερική λειτουργία και την εξισορρόπηση των επιπέδων χοληστερόλης.
Ο συνδυασμός των ινών που περιέχουν και της βήτα-κυανίνης φαίνεται να προστατεύουν τον εντερικό σωλήνα από εκφυλιστικά φαινόμενα. Η βήτα-κυανίνη αποτρέπει τη συσσώρευση λίπους στο συκώτι, η οποία μπορεί να προκληθεί από την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, την παχυσαρκία, την ανεπάρκεια πρωτεϊνών, το διαβήτη κτλ.
Ο χυμός των βολβών προστατεύει ακόμη από κυτταρικές αλλοιώσεις του στομάχου, σε περιπτώσεις κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφών πλουσίων σε νιτρικά άλατα (κυρίως επεξεργασμένα κρέατα), επειδή εμποδίζει το σχηματισμό νιτροζαμινών.
Τα κόκκινα παντζάρια έχουν αρκετές ποσότητες μαγνησίου κι έτσι βοηθούν στην καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου. Προσοχή όμως, τα πράσινα μέρη του παντζαριού περιέχουν οξαλικό οξύ, το οποίο δυσχεραίνει την απορρόφηση του ασβεστίου.
Ο χυμός των παντζαριών έχει την ιδιότητα να αυξάνει τις αντοχές των ατόμων κατά 16%. Η υψηλή περιεκτικότητα των παντζαριών σε νιτρικά ιόντα μειώνει τις απαιτήσεις του οργανισμού για οξυγόνο, καθιστώντας την γυμναστική πιο εύκολη. Υπεύθυνη για την βελτίωση των αντοχών κατά αυτόν τον τρόπο, είναι η μετατροπή των νιτρικών ιόντων σε μονοξείδιο του αζώτου. Αθλητές, άτομα που επιτελούν επίπονες και κουραστικές εργασίες, ηλικιωμένοι, άτομα που πάσχουν από διάφορες παθήσεις βλέπουν την κατάστασή τους και την ποιότητα ζωής τους να βελτιώνεται με ένα ποτήρι παντζαρόζουμο την ημέρα.
Tα παντζάρια είναι πλούσια στο ένζυμο καταλάση, ένα από τα βασικότερα αντιοξειδωτικά ένζυμα το οποίο έχει την ιδιότητα να υπερασπίζεται τον οργανισμό μας από τις ελεύθερες ρίζες ενώ η ανεπάρκεια της καταλάσης σχετίζεται με το άσπρισμα των μαλλιών, την αρθρίτιδα, την οστεοαρθρίτιδα και άλλες εκφυλιστικές νόσους του οργανισμού. Επίσης έχει αντικαρκινικές ιδιότητες και γι αυτό θεωρείται ότι προστατεύει από τον καρκίνο του προστάτη.
Tο φολικό οξύ που βρίσκεται στις φυτικές ίνες των παντζαριών, μπορεί να μειώσει τόσο τη χοληστερίνη, όσο και τα τριγλυκερίδια.
Τα παντζάρια περιέχουν μια ουσία, τη βηταΐνη, η οποία μειώνει τα επίπεδα ομοκυστεΐνης και θωρακίζει απέναντι σε διάφορες καρδιαγγειακές παθήσεις. Μεγάλες ποσότητες ομοκυστεΐνης στον οργανισμό μπορεί να ευθύνονται για φλεγμονές στα αιμοφόρα αγγεία. Η βηταΐνη είναι μια χολίνη η οποία συντελεί αποτελεσματικά στην μείωση της ομοκυστεΐνης και έτσι θωρακίζει την καρδιά μας.
Καλό είναι να επισημάνουμε ότι τα ούρα, αλλά και τα κόπρανα, γίνονται κόκκινα σε όσους καταναλώνουν παντζάρια, γι αυτό να μην ανησυχήσουν και νομίσουν ότι είναι αίμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: